Bỏng là một tai nạn thương tích thường gặp, chỉ đứng sau tai nạn giao thông. Di chứng để lại về chức năng, sức khỏe, thẩm mỹ và tinh thần do bỏng thường nặng nề. Ðể hạn chế những di chứng, sơ cứu và xử trí đúng cách khi bị bỏng là rất quan trọng.
Khi bị bỏng, ngay lập tức kéo nạn nhân ra khỏi tác nhân gây bỏng. Tùy từng loại bỏng mà có cách xử lý an toàn nhất cho bệnh nhân.
Bỏng do lửa, nước nóng:
Trường hợp này, lập tức ngâm vùng bị bỏng, dội nước hoặc hứng vùng bị bỏng vào nước mát (15-20oC), sạch, khoảng 20 phút. Nước mát sẽ giúp làm giảm nhiệt độ tại chỗ, hạn chế rối loạn vi tuần hoàn tại chỗ, sẽ hạn chế bỏng sâu, giảm đau cho bệnh nhân và tránh được việc hình thành nốt phỏng.
Không được dùng nước quá lạnh hoặc nước đá để chườm bỏng. Nếu ở mặt có thể dùng khăn ướt đắp lên vết bỏng. Sau khi ngâm nước dùng gạc sạch đắp lên vết bỏng và băng ép vùng bị bỏng vừa phải rồi chuyển bệnh nhân tới cơ sở y tế gần nhất.
Bỏng do điện giật:
Không được dùng tay trực tiếp để kéo nạn nhân ra, phải ngắt cầu dao, dùng gậy khô hoặc vật không dẫn điện để gạt tách dây điện ra khỏi nạn nhân. Nếu bệnh nhân bị ngừng thở, ngừng tim hãy để nạn nhân tại chỗ trên nền cứng tiến hành hồi sinh tổng hợp (hô hấp bằng thổi miệng, ép tim ngoài lồng ngực) cho đến khi nạn nhân tự thở và tim đập trở lại mới đưa nạn nhân tới cơ sở y tế gần nhất.
Bỏng do hóa chất (acid):
Nhanh chóng cởi bỏ quần áo dính acid cho nạn nhân rồi ngâm vùng bị bỏng vào nước hoặc dùng nước dội vào vùng bị bỏng để làm loãng nồng độ acid. Thời gian ngâm hay dội nước ít nhất khoảng 20 - 30 phút.
Nếu acid bắn vào mắt thì cúi úp mắt xuống nước rồi chớp mắt nhiều lần để rửa acid khỏi mắt. Nếu uống nhầm acid thì súc miệng nhiều lần bằng nước lã, sau đó ngậm và uống sữa lạnh, lòng trắng trứng, rồi đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí.
Lưu ý: Sau khi bị bỏng cần cho nạn nhân uống nhiều nước, đặc biệt khi nạn nhân kêu khát. Có thể sử dụng các loại như nước lọc, nước hoa quả, orezol...
Tuyệt đối không được bôi bất kỳ một chất gì lên vết bỏng như kem đánh răng, mỡ trăn, thuốc mỡ, nhựa chuối... Bởi thời điểm ngay sau khi bị bỏng bôi những thứ nói trên lên vết bỏng không những không giảm đau mà còn đau hơn, có thể gây tổn thương sâu hơn và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn vết bỏng.
Khi bị bỏng, ngay lập tức kéo nạn nhân ra khỏi tác nhân gây bỏng. Tùy từng loại bỏng mà có cách xử lý an toàn nhất cho bệnh nhân.
Bỏng do lửa, nước nóng:
Trường hợp này, lập tức ngâm vùng bị bỏng, dội nước hoặc hứng vùng bị bỏng vào nước mát (15-20oC), sạch, khoảng 20 phút. Nước mát sẽ giúp làm giảm nhiệt độ tại chỗ, hạn chế rối loạn vi tuần hoàn tại chỗ, sẽ hạn chế bỏng sâu, giảm đau cho bệnh nhân và tránh được việc hình thành nốt phỏng.
Không được dùng nước quá lạnh hoặc nước đá để chườm bỏng. Nếu ở mặt có thể dùng khăn ướt đắp lên vết bỏng. Sau khi ngâm nước dùng gạc sạch đắp lên vết bỏng và băng ép vùng bị bỏng vừa phải rồi chuyển bệnh nhân tới cơ sở y tế gần nhất.
Bỏng do điện giật:
Không được dùng tay trực tiếp để kéo nạn nhân ra, phải ngắt cầu dao, dùng gậy khô hoặc vật không dẫn điện để gạt tách dây điện ra khỏi nạn nhân. Nếu bệnh nhân bị ngừng thở, ngừng tim hãy để nạn nhân tại chỗ trên nền cứng tiến hành hồi sinh tổng hợp (hô hấp bằng thổi miệng, ép tim ngoài lồng ngực) cho đến khi nạn nhân tự thở và tim đập trở lại mới đưa nạn nhân tới cơ sở y tế gần nhất.
Bỏng do hóa chất (acid):
Nhanh chóng cởi bỏ quần áo dính acid cho nạn nhân rồi ngâm vùng bị bỏng vào nước hoặc dùng nước dội vào vùng bị bỏng để làm loãng nồng độ acid. Thời gian ngâm hay dội nước ít nhất khoảng 20 - 30 phút.
Nếu acid bắn vào mắt thì cúi úp mắt xuống nước rồi chớp mắt nhiều lần để rửa acid khỏi mắt. Nếu uống nhầm acid thì súc miệng nhiều lần bằng nước lã, sau đó ngậm và uống sữa lạnh, lòng trắng trứng, rồi đến cơ sở y tế gần nhất để được xử trí.
Lưu ý: Sau khi bị bỏng cần cho nạn nhân uống nhiều nước, đặc biệt khi nạn nhân kêu khát. Có thể sử dụng các loại như nước lọc, nước hoa quả, orezol...
Tuyệt đối không được bôi bất kỳ một chất gì lên vết bỏng như kem đánh răng, mỡ trăn, thuốc mỡ, nhựa chuối... Bởi thời điểm ngay sau khi bị bỏng bôi những thứ nói trên lên vết bỏng không những không giảm đau mà còn đau hơn, có thể gây tổn thương sâu hơn và tăng nguy cơ nhiễm khuẩn vết bỏng.
Theo Tiền Phong
COMMENTS